H²nChiªn
Home ] Luy®nVõ PhanQuÏnh ] NonBµ PhanQuÏnh ] Nguy­nVånLøc ] GS VûVånToàn ] D¸chTh½2 ] D¸chTh½3 ] CánhHÕcCôнn ] жiS¯ng CångThÆng ] Ng߶iÐànBà ] CâyÐinh ] CònNøC߶iNào ] Ng²ngTuyªt ] NhængÔngThánh ] [ H²nChiªn ] H°ngNhanMµtTh¶i ] Photo Album ]

 

Truy®n Ng¡n:

H²n Chiªn


S¥u Ðông




Trong cái plaza · khu bình dân này, ngày cu¯i tu¥n nào cûng ngh©t nhæng ng߶i là ng߶i. Và tu¥n
nào, ông cûng th¤y · ngay góc phäi cüa food court , n¢m · t¥ng tr®t cüa plaza, mµt ðÕi hµi qu¥n
hào, °n ào, náo nhi®t nhß mµt cái chþ vÞ. Ðám ng߶i này không rõ quen nhau tñ lúc nào. Có khi
chï trên dß¾i m߶i ng߶i, mà cûng có lúc "chþ" h÷p ðông ðªn m߶i låm, hai chøc ng߶i. H÷ ng°i
räi rác, b¯n nåm ng߶i mµt bàn. Nhæng cái bàn vuông vÑc, c¯ ð¸nh, mà ta th߶ng th¤y · nhæng
food court. H÷ bàn tán, tranh cãi ðü chuy®n , t× giá chþ hàng tu¥n cho chí vi®c Lý T¯ng räi truy«n
ð½n xu¯ng Sàigòn. Ðây là mµt cái chþ VN ðü gi÷ng m÷i mi«n: t× cái gi÷ng m«m và ng÷t cüa cô
gái Sàigòn, ðªn cái gi÷ng chua, the cüa dân B¡c lµt lßÞi dß¾i xã hµi Xã hµi Chü nghiã. Già, trë,
gái, trai ðü cä. Và chuy®n cuµc ð¶i : xem ra t× anh cu-li-xe-kéo thÑ thi®t, viªt tiªng Vi®t còn ð¥y
l²i chánh tä, ðªn ông tiªn sî hªt th¶i, nói tiªng Tây nhß gió, lúc nào cûng tr¥m ngâm n²i ðau nhân
thª, ð«u có tiªng nói bình ðÆng · ch¯n này. ChÆng anh nào sþ anh nào. ChÆng anh nào bu°n kÏ th¸
anh nào. Và lÕ là cái "chþ" VN này cûng ð¥y ðü m÷i khuynh hß¾ng chính tr¸ , xem ra còn phong
phú h½n cä Qu¯c Hµi nß¾c Ý, n±i tiªng là n½i tø b¥y cüa nhi«u ðäng phái ðü ki¬u, ðü loÕi - n½i mà
cô ðào có khuôn m£t và thân hình ð©p não nùng chuyên tr¸ nhæng pha gay c¤n, kinh khüng cüa kÛ
ngh® ði®n änh làm tình xÑ này, t×ng ðã dõng dÕc l¾n tiªng trên di­n ðàn giæa ðám dân bi¬u mà
nhæng cái m°m cûng ngoÕc ra, hoÕt ðµng chÆng kém nhæng cái m°m xinh ð©p cüa nàng. Ðây
ðích th¸ là mµt xã hµi dân chü .

* * * * *

Ông ðang læng thæng t× thang máy bß¾c xu¯ng thì mµt cánh tay lèo khoèo giæ vai ông lÕi. Ông
quay lÕi nhìn: lÕi cái gã ði du h÷c t× nhæng nåm 60 mà ông th߶ng g£p · quán " Au Pain Doré"
phiá cu¯i ð߶ng Côte-des-Neiges m¤y nåm g¥n ðây. Luân ðã ra tr߶ng t× ð¥u nhæng nåm 1970.
H¡n ch÷n · lÕi tïnh này. V§y mà ðªn gi¶ h¡n vçn còn l§n ð§n: ngh« nghi®p chÆng ðâu vào ðâu,
mà ð߶ng vþ con xem ra cûng chÆng có l¯i vào. Ðã có l¥n h¡n than th· v¾i ông r¢ng h¡n là g¯c
con nhà , du h÷c ðªn xÑ này s¾m h½n ðám " thuy«n nhân" cä mß½i, m߶i låm nåm, mà vçn tr¡ng
tay; trong lúc nhi«u kë ðªn sau, hai bàn tay tr¡ng, dân ruµng, dân rãy, mà gi¶ này cûng ðã nhà
cao, cØa rµng, xe pháo linh ðình! Có lúc ông nghe h¡n nói ðªn Ông Tám Vô Vi. Ông ðoán ch×ng
h¡n có tâm sñ và n²i ni«m riêng!!

H¡n lôi ông v« phiá qu¥n hào:

-LÕi ðây ông bÕn cô ð½n cüa tôi ½i! Tôi gi¾i thi®u cho ông nhóm anh em này, toàn là dân vßþt biên
t¸ nÕn cä. G£p ð°ng hß½ng nói chuy®n cho b¾t s¥u, ch¾ mùa ðông xÑ này mà co ro trong phòng thì
khùng m¤t ông à!

Ông chßa k¸p phän Ñng thì gã ðã nhanh nh©n ð¦y ông xu¯ng chiªc ghª tr¯ng · mµt bàn ðã có ba
ng߶i ng°i, r°i gã ng°i ké mµt chiªc ghª bàn bên nói v¾i qua:

-Ông này m¾i qua ðßþc vài nåm, · g¥n ðây thôi.

Quay qua ba ngu¶i ng°i trß¾c, gã tiªp:

- Còn ba ng߶i này là nhæng hµi viên kÏ cñu ch¯n này. Ông X. là công chÑc trß¾c làm l¾n · Bµ
Kinh Tª · Sàigòn, còn hai ng߶i này là dân vßþt bi¬n ,vçn còn ðang ði h÷c · tr߶ng ðÕi h÷c g¥n
ðây. M¤y bàn kia toàn là dân ta cä. Cái ông ð¥u hói bàn cu¯i góc bên kia là ông dßþc sî không có
hành ngh« ; và ông già tròn tr¸a, tr¡ng trëo, ðeo kính g÷ng bÕc là nhân viên cû cüa Bµ Thông Tin
trß¾c ðây.

Gã nheo m¡t nhìn ng߶i phø næ trung niên, tß¾ng tá d­ coi, ng°i kª ông Bµ Thông Tin:

- Bà kia là bà Thúy, vþ cüa mµt ông ðÕi tá. Hi®n gi¶ bà ¤y · v¾i ng߶i khác. Mþ này còn ch¸u
ch½i l¡m.

H¡n nháy m¡t v¾i ông, nói nhö:

- Em này còn ngon l¡m.

Ông mi­n cßÞng ng°i xu¯ng, g§t ð¥u chào m÷i ng߶i.

Ông-Bµ-Kinh-Tª nhìn ông, dò höi:

-Trß¾c 75, ông · ðâu và làm gì nhï?

-Tôi làm nhi«u ngh« khác nhau l¡m, và cûng ðã nhi«u l¥n vào Bµ Kinh Tª có vi®c.

-Thª à?

Nói xong, ông ta day qua c£p thanh niên ng°i trß¾c m£t:

-Tôi ðang nói chuy®n v¾i hai cháu ðây là m÷i ng߶i Vi®t phäi rán giæ gìn bän s¡c dân tµc, và lúc
nào cûng phäi h² trþ nhæng hoÕt ðµng cüa các hµi ðoàn ng߶i mình bên này, ð¬ mai này thª nào
mình cûng còn có ngày tr· v« VN xây dñng quê hß½ng ð¤t nß¾c mình. Trào lßu Cµng Sän r°i
cûng qua ði. Lû ngu d¯t và ðiên khùng ngoài Hà Nµi r°i cûng s¨ b¸ l¸ch sØ ðào thäi. Mình chä c¥n
phäi ðánh r°i ra tøi nó cûng rã ðám mà.

Th¤y không ai lên tiªng, góp ý gì, Luân nhìn c£p thanh niên:

-Các em ðã lâu l¡m không th¤y ra ngoài này. Ch¡c b§n h÷c thi?

Anh chàng thanh niên v×a trä l¶i, v×a nhìn cô bÕn gái ng°i bên:

-DÕ, mình qua tr­, phäi rán h÷c xong cho l©, r°i còn kiªm job ði làm. Ngày tháng · ðây qua nhanh
quá. Không chÕy nhanh thì già ðªn n½i r°i.

Anh thanh niên nhìn cô gái, c߶i. Cô ta cûng nhìn lÕi, c߶i ð°ng tình.

Luân nói v¾i ông:

-Tôi quen c£p này h½n ba nåm nay, t× ngày g£p h÷ · tr߶ng UdM ( Université de Montréal).

Luân tiªp tøc:

-Hôm g£p các em là hôm các em ðªn tr߶ng höi thåm thü tøc ghi danh phäi không hè? Hôm ¤y,
trông các em, anh cÑ tß·ng nhß du h÷c sinh t× Trung Cµng m¾i qua v§y. B÷n Tàu Cµng nó cûng
có g·i ng߶i qua ðây h÷c v« hành chánh, tài chánh và, chu¦n b¸ làm lu§n án tiªn sî nhi«u ngành
khác nhau, t× nhi«u nåm nay. XÑ cµng sän mà lÕi g·i ng߶i ði h÷c v« tài chánh tß bän k¬ cûng lÕ.
Nªu anh không l¥m thì các em h÷c v« kª toán phäi không?

-BÕn em h÷c kª toán, còn em h÷c ði®n toán.

Ông nhìn hai ng߶i:

-Hai ng߶i này khéo tính quá nhï. Ngành ði®n toán m¤y lúc này chßa ra tr߶ng ðã có hãng ðªn gÕ
cho vi®c r°i; còn næ, h÷c kª toán là phäi l¡m. Ch×ng nào thì các em ðÕi ðång khoa ðây?

Luân cß¾p l¶i, nham nh·:

-C¥n gì phäi ðÕi ðång khoa næa, phäi không m¤y em. — ðây d­ mà; nghi l­ v¾i thü tøc chï gây
thêm phi«n phÑc. Khi nào thi xong, mu¯n dãn gân c¯t và tinh th¥n , cô c§u cÑ kéo nhau ra motel là
thoäi mái ngay ¤y mà. Mß¾n phòng mµt tiªng cûng có næa ðó. B÷n Tây Ð¥m bên này ðªn gi¤c
trßa, thèm quá, nó nháy m¡t nhau mµt cái, r°i xách xe chÕy ra motel là khi v« hãng lÕi tß½i rói,
nång su¤t lên ào ào.

Cô gái:

-Chú Luân nói kÏ th¤y m°!

Chàng trai:

-Chú Luân mà! TÕi chú ngü motel nhi«u nên gi¶ này vçn cu ki mµt mình.

-Ðâu phäi v§y. Anh chán ð¥m r°i. Ðang kiªm VN ðây.

Ông Kinh Tª ng°i bên cÕnh ông v×a ngáp, v×a c¥m tách cà phê ðßa lên mi®ng làm mµt ngøm, r°i
quay qua ông, nói tröng:

-Sáng nay sao chán quá. Lúc này nói chuy®n v¾i ai cûng chán quá tr¶i. B÷n thanh niên m¾i vßþt
biên qua có m¤y nåm, gi¶ cûng hªt mu¯n bàn chuy®n VN. Chï có job là quan tr÷ng thôi. Và ngoài
job là cái gi߶ng n¢m. Ngao ngán quá! Còn m¤y ông m¤y bà kia thì chï chút næa là rü nhau v« nhà
xoa mÕt chßþc. Có cä cái màn th¡ng thì n¢m x¤p, mà thua thì n¢m ngØa næa . Cái lû m¤t nß¾c
không biªt nhøc, chï quen rØng mÞ, già ð¥u mà còn trai gái, c¶ bÕc, ham ån, ham ch½i. Chán
chúng bay quá r°i.

Ông ta bñc d÷c, làm mµt h½i ch² cà phê còn lÕi, r°i ðÑng d§y, phüi ðûng qu¥n ra v«, không thèm
nhìn nhæng ng߶i còn lÕi.

Luân nhìn theo. H¡n nói:

-Th¢ng chä b¸ d°n nén nhi«u chuy®n, lÕi m¾i b¸ vþ ðu±i khöi nhà, lúc này gàn n£ng l¡m r°i. H°i
m¾i qua chính tôi hß¾ng dçn cho chä xin lÕi cái tß½ng ðß½ng, và ghi danh h÷c lÕi. Nhßng lúc ¤y,
chä ðã nåm chøc tu±i, lÕi xin h÷c v« tài chánh, thì ra tr߶ng còn ma nào dám xài næa. Ъn ngay
b÷n trë l¾n · bên này, t¯t nghi®p · ðây, r°i qua Harvard l¤y MBA mà chï c¥n x¤p xï b¯n chøc là
lúc ði kiªm vi®c ðã th¤y b¥m mình r°i. T¾ ðây là th¢ng · v¾i ð¥m; chúng nó ðã u¯n lßÞi cho trên
cä chøc, hai chøc nåm mà còn chªt lên, chªt xu¯ng ðây!

Cô gái:

- Cái chú h°i nãy ch¡c bæa nay không ðßþc vui?

-Ông ta lúc nào mà chÆng v§y. Không làm ra ti«n, mà bà vþ thì cÑ nheo nhéo ðòi góp ti«n nhà, ti«n
ån, và lû con thì b½ b½ nhß th¬ cha chúng vçn còn làm l¾n · Bµ Kinh Tª, vçn còn lû con buôn ðút
ti«n cho ån nhß · Sàigòn. Chßa khùng là may l¡m r°i. Nhßng cûng s¡p hoá khùng r°i. Bây gi¶
ông ta không · chung nhà næa, mà ði t¾i ðâu cûng chØi ba cái th¢ng VC. ChØi không biªt chán.

Chàng trai:

-Nói th§t v¾i hai chú: qua ðây r°i, nhìn nhi«u ông, nhi«u bà, cháu ng¤y ðªn t§n c±. Tøi cháu hªt dÕi
r°i. Ng߶i dân xÑ mình m¾i là nhæng kë b¤t hÕnh cùng cñc, kh¯n ð¯n tråm b«. Có ai thß½ng h÷
ðâu! Nghèo ðói, h÷ lãnh. Bom ðÕn, cûng h÷ ðßa ð¥u ra ch¸u. Trong Nam, hay ngoài B¡c thì cûng
ð«u kh¯n kh±, kh¯n nÕn nhß nhau. Gia ðình cháu · trong Nam trß¾c 75 là gia ðình tß½ng ð¯i khá
giä, các chú, các bác trong h÷ ð«u có chÑc v¸, ån nên làm ra cä, nhßng nghe h÷ bàn chuy®n làm
ån, tranh dành änh hß·ng, chuy®n ghen ån, ghét · v¾i nhau, t¸ nÕnh nhau t×ng chút mµt và, ð£c
bi®t là h÷ chï lo gom góp tài sän cho gia ðình riêng cüa h÷ là cháu phát ¾n. Nhæng ngày cu¯i tháng
tß nåm 75, mÕnh ai n¤y chÕy. H÷ có phß½ng ti®n riêng, h÷ chÕy trß¾c, bö cä cha m© già k©t lÕi, bö
cä nhæng ng߶i thân yªu ðu¯i m÷i b«, mà khä nång xoay tr· lúng túng nhß lû gà què! Tình gia
ðình còn v§y, nói chi xa xôi ðªn nghiã ð°ng bào. V§y mà qua ðªn ðây lû con t¯t nghi®p ðÕi h÷c,
khôn v£t nhß mµt lû cáo ranh, mà m¤y ông m¤y bà ¤y ra ð߶ng vçn vênh cái mö lên, vçn nö m°m
rêu rao là yêu nß¾c, thß½ng nòi!! Cháu ng¶ vñc quá các chú Õ!!! Ph¥n tøi cháu k©t lÕi, b¸ coi là con
Ngøy, b¸ kêu ði thanh niên xung phong, b¸ xét lý l¸ch, thành ph¥n ðªn b¥m d§p, ðªn ba chìm, bäy
n±i, g£p ðü hÕng cán bµ chui t× trong r×ng chui ra và, cä lû " phú ông m¾i " t× ngoài B¡c t÷t vào.
Mà nhìn ra thì b÷n ¤y cûng cá mè mµt lÑa cä. Tøi nó nhân danh giäi phóng dân tµc, giäi phóng
giai c¤p, nhßng th§t sñ thì chï có mµt nhúm phiá trên nhß nhæng lãnh chúa mu¯n làm chi thì làm,
còn dân chúng n¢m b©p phiá dß¾i b¸ mµt lû cán ng¯, h÷c ðßþc mµt chiêu " cåm thù giai c¤p " ðè
xu¯ng mà kh®n!!! Nhi«u gã cán cháu g£p, cháu th¤y h®t nhß mµt lû quan lÕi phong kiªn xßa, cûng
kh®nh khÕng, v¶ v¸t, làm bµ, làm t¸ch ðü ki¬u.

Cháu không v½ ðûa cä n¡m ðâu, nhßng b÷n ån trên ng°i trß¾c · cä hai Mi«n ð«u là mµt lû kh¯n
kiªp nhß nhau! Chúng nó mà yêu nß¾c n²i gì!! Cái khôn ngoan cüa b÷n chúng cu¯i cùng chï là
dành quy«n lñc cho phe ðäng và, b±ng lµc cho gia ðình riêng cüa chúng mà thôi. Chúng chÆng yêu
thß½ng gì ð¤t nß¾c và dân tµc ðâu. Chúng chï thß½ng cái ghª ng°i và, túi ti«n cüa chúng. Nhi«u
ng߶i qua ðây, v² ngñc, xßng danh, tñ hào v« vài ngàn nåm vån hiªn m½ h° cüa mình, nhßng
nhìn quanh nhìn qu¦n, xem ra h÷ còn thua t¤m lòng chân th§t, sñ ðoàn kªt, và cä tß cách cüa
nhæng ng߶i Phi Lu§t Tân bình dân mà ng߶i mình th߶ng không xem tr÷ng l¡m . Không tin ðßþc
b÷n chúng! Trao linh h°n cho chúng thì có khác nào trao thân l¥m tß¾ng cß¾p!! M²i ðÑa ån cß¾p
mµt ki¬u. Cháu xin ch÷n n½i này làm quê hß½ng. Nhæng kë kh¯n cùng · ðây cûng còn ðßþc tôn
tr÷ng, cûng còn có cái mà ån.

Luân c߶i nham nh·, r¤t ð¬u:

-Ý em nói là b÷n chúng ðªn m...què cûng liªm sÕch chÑ gì?

-...!!!

Cô gái kh«u nh© tay anh thanh niên:

-Thôi anh.

Ông nhìn hai ng߶i:

-Cûng không ðªn n²i bi quan quá ðáng nhß v§y ðâu các cháu à. — ðâu cûng có kë t¯t, ng߶i x¤u,
nhæng ng߶i th§t lòng và b÷n c½ hµi. Có th¬ ngay lúc này các cháu còn h§n nhi«u ði«u vì nhæng
kinh nghi®m x¤u ngay trong gia ðình và xã hµi quanh mình, khi còn · bên nhà, lúc trên bi¬n, trên
ðäo và, cä lúc ðã qua ðªn bên này; nhßng mµt ngày nào ðó các cháu s¨ nghî lÕi. D¥u gì, dân tµc
mình chÆng phäi là dân tµc hèn kém, và nói cách nào thì mình cûng ðã sinh ra và l¾n lên trên vùng
ð¤t ðau kh± ¤y, mình không th¬ v¤t bö quá khÑ nhß ném mµt t¶ gi¤y d½ vào s÷t rác ðßþc.

-Vâng, cháu cûng ð°ng ý v¾i chú là · ðâu cûng có kë t¯t ng߶i x¤u, nhßng cái xÑ s· ¤y, v¾i
cháu, k¬ nhß hªt r°i. Ðó là ð¤t nß¾c cüa nhæng kë không còn tß½ng lai. Cái xÑ ¤y nó tåm t¯i, mù
m¸t quá. M²i l¥n cháu nghî t¾i nhæng nß¾c nhß ÐÕi Hàn, Nh§t Bän cháu lÕi th¤y n²i ô nhøc ð¡ng
h÷ng. — Nh§t, · ÐÕi Hàn chú có th¤y m¤y anh Ba Tàu làm mßa , làm gió ðßþc trên th¸ tr߶ng
nhß · nhæng xÑ Mã Lai, Thái Lan, Nam Dß½ng, Phi Lu§t Tân không? Vi®t Nam thì khöi phäi nói
t¾i næa: cái gi¯ng dân không làm chü ðßþc nhæng tài nguyên thiên nhiên cüa mình. Lúa gÕo, cá
th¸t, rau trái,... thiên nhiên hào phóng sÇn ðó mà ða ph¥n dân chúng vçn nghèo tßa ra nhß x½
mß¾p, trong lúc b÷n ngoÕi nhân thì ng°i mát ån bát vàng. Cái gi¯ng dân chï thích v² ngñc tñ nh§n
mình là anh hùng, ðµng mµt chút là gân c± lên cãi, cãi không biªt m®t và, h· mµt chút là xông vào
chém giªt nhau; mà ðªn ðàn bà, con gái cüa mình cûng phäi dÕm bán và, ðªn cái qu¥n lót làm
cûng chÆng ra h°n, cûng lÕi phäi nh¶ ng߶i khác bán dùm, phân ph¯i dùm, thì cái gi¯ng dân ¤y
có ðáng g÷i là cái gi¯ng dân ngon lành không nhï?! Cháu chán ng¤y cái ð¤t nß¾c ¤y r°i các chú Õ.
Xin cho em ðßþc bình yên. Em h÷c xong, em b¡t cái job, em l¤y vþ, em s¯ng yên hàn là ±n r°i.
Nghe l¶i m¤y cha, con ðßþc chi hä các cha?!!

Anh chàng nói xong, b§t d§y, d¡t tay cô gái kiªu t× ra v«.

Luân còn nói v¾i theo, vçn cái gi÷ng ð¬u:

-Motel nó cho thuê gi¶ rë l¡m.

* * * * *

Ngay sau lßng ông b²ng có tiªng ng߶i:

-Nãy gi¶ m¤y ng߶i cãi nhau cái gì mà k¸ch li®t v§y.

Luân gi½ tay ra, kéo ng߶i v×a nói nh§p bàn:

-Ng°i ðây, ng°i ðây.

H¡n lôi luôn cä ng߶i ðàn bà ng°i bên bàn bên kia:

-Qua ðây ch¸. Qua nói chuy®n cho vui. Ngày thÑ bäy mà không t§p th¬ døc cho quai hàm hoÕt
ðµng mµt chút thì có ngày nó cÑng ð½ m¤t. Lúc ¤y, có mu¯n xu¯ng ð߶ng bi¬u tình, hò hét, cûng
chÆng ðßþc.

-œa, ngó ông bÕn ông sao quen quá hà! À! Tôi nh¾ ra r°i, chi«u hôm kia g£p ±ng · phòng mÕch bác
sî Tuân. Ông b¸ ðau sao v§y?

-Tôi b¸ huyªt áp cao.

-Qua ðây, sao nhi«u ng߶i b¸ huyªt áp cao quá? Tôi cûng v§y. Có l¨ b¸ xì-trét (stress) nhi«u. Ån
u¯ng, cá th¸t ê h«...Lúc này nhìn th¤y th¸t là th¤y ¾n lÕnh. M¤y ông nh¾ ån u¯ng b¾t ð߶ng, b¾t
mÞ, b¾t mu¯i ði nhe. Th¸t bò, th¸t heo cûng v§y. Ch¾ có ån heo quay, v¸t quay cüa các chú næa.
MÞ không hà.

Ng߶i ðàn ông tên Hßng m¾i nh§p bàn:

-Bày ð£t. CÑ ån phÑa ði, sþ gì. Ån r°i · không thì mÞ làm sao tiêu ði cho n±i. Ðây vào hãng làm,
m²i ngày khuân lên khuân xu¯ng cä vài chøc l¥n nhæng thùng hàng vài chøc pao (pounds) thì ðªn
mÞ häi c¦u cûng tan, sþ gì heo v¾i gà. Qua ðây, nghe l¶i m¤y ông m¤y bà bác sî, dßþc sî thì cÑ
tß·ng nhß mình s¡p chªt t¾i n½i r°i, nhìn ðâu cûng th¤y b®nh. Th¢ng này h°i · VN, nhi«u nåm
trong r×ng, mu²i mòng , r¡n rªt còn chä sþ, sþ gì cô-nét- tê- rôn ( cholesterol).

Ông nhìn vào m¡t gã:

-Anh là lính B¡c Vi®t?

-Vâng, nhßng em h°i chánh nåm 72. Em b¸ kêu ði nghîa vø nåm 70.

-Ch¾ không phäi là tình nguy®n?

-Tình nguy®n gì! Có ai mà tình nguy®n. Ngoài B¡c nó b¡t lính tinh vi l¡m, ch¾ ðâu có nhß trong
Nam. Không ði là không ðßþc ðâu. Tr¯n nghiã vø thì cûng k¬ nhß hªt ð¶i, mà gia ðình còn b¸ liên
løy! Mình b¸ ép buµc mà nó vçn g÷i là tình nguy®n, là vinh dñ ðßþc trúng tuy¬n!! Không ði là
không xong ðâu. Phäi công nh§n là tuyên truy«n và o ép ng߶i ta thì Cµng Sän là trùm. Dân trong
Nam sau 75 m· m¡t r°i mà.

Ng߶i ðàn bà lên tiªng:

-Anh là B¡c Häi Phòng hä?

-Không.

-B¡c Häi Phòng tøi nó lßu manh và dæ d¢n l¡m. Tøi nó làm ðü thÑ chuy®n nên nhi«u ðÑa ph¤t r¤t
nhanh. Chúng nó có cä súng næa ðó.

Luân c߶i giä lä:

-Chú em này hi«n h½n, nhßng cûng ð×ng ch÷c chú, phäi v§y không nào?

Gã ðàn ông b²ng ð±i gi÷ng:

-Ð.m., làm ån không lo làm ån, cÑ chØi nhau,oánh nhau hoài. M¤y th¢ng cà-na-ðiên nó chÆng
oánh, chÆng châm chích ai cä, nên nó sß¾ng.

Gã nhìn qua ông:

-Anh th¤y không? M¤y th¢ng ham oánh nhau là m¤y th¢ng ngu. Chï có cái gi¯ng ngu m¾i ham chí
choé, ð¤m ðá nhau thôi. CÑ chí thú làm ån là khoë re. Tøi em làm có ti«n, cu¯i tu¥n thuê ng߶i
trông con, r°i kéo nhau ði ån, ði nh¦y. Mình làm ra ti«n mình phäi hß·ng chÑ. Không biªt ch½i là
l². M¤y cha ng߶i Hoa · xÑ nào cûng là dân khôn ngoan h½n ng߶i cä. Ai làm chi thì làm, nó chï
lo làm ån. ChØi nó cûng m£c. Cu¯i cùng thì có ti«n, nó cûng thành cha ng߶i ta. Con cái b÷n nó
toàn h÷c nhæng tr߶ng ngon lành không à. Và m¤y tay xì th¦u thì cÑ gái ð©p bän xÑ m¾i ra ràng là
nó bö ti«n ra mua l¤y hên. — trong Nam mà Cµng Sän không vào, thì chï ít nåm, thü tß¾ng là mµt
anh ch®t không ch×ng. R°i nó s¨ tách Sàigòn-Chþ l¾n thành mµt vùng ð¤t tñ tr¸, và thành mµt qu¯c
gia riêng nhß Xinh-ga-po v§y.

Ông c߶i, nói ðùa:

-Ðâu có d­ v§y, chú em! Cûng còn có " goa " ðây ch¾!

H¡n ðùa lÕi:

-Nhìn "goa", là th¤y " goa" ai "goa" cûng sþ, mà chÆng ai sþ "goa" cä.

Luân höi:

-M¤y nåm nay có v« VN ch½i không?

-V« ð«u ð«u. Lúc này bên ðó m· rµng cØa r°i. Cái gì nó cûng banh ra hªt. Cûng phäi v§y thôi.
ChÆng l¨ xung quanh ng߶i ta lên nhà ngói mà mình cÑ nhà gianh vách ð¤t mãi sao? Ðâu có ðßþc.
Tôi m¾i v« ch½i, thåm Hà Nµi nåm ngoái. Dân ngoài ðó lúc này ch½i bÕo l¡m, còn h½n dân Sàigòn
næa. ThÑ gì cûng có. Gái cûng s¯ mµt.

Ng߶i ðàn bà:

-G¥n nhà tui có c£p vþ ch°ng Häi Phòng tiªng Tây, tiªng u thì ng÷ng mà nhäy ð¥m hªt x¦y. Nghe
ðâu tøi nó ðoÕt giäi nhäy ð¥m toàn Canada. Ghê thi®t. Mà con vþ c£p b° tùm lum.

Vçn cái gi÷ng gài ðµ, Luân nói:

-Ðàn bà VN qua ðây nhi«u ng߶i kinh l¡m. Mµt ch¤p không phäi hai, ba ðâu, mà ðªn nåm, sáu
l§n.

Ông nhìn ng߶i ðàn bà:

-Nåm nay ch¸ nhiêu r°i?

-Tôi ngoài nåm mß½i nhßng cháu nµi, cháu ngoÕi cûng ðã ba ðÑa r°i.

-Ch¸ l¤y ch°ng s¾m?

-T× h°i m¾i m߶i b¯n, m߶i låm, tiá tui ðã gä tui r°i. Gái l¾n tui nay ðã ba mß½i ngoài.

Bà ta c߶i:

-S¡p có ch¡t t¾i n½i r°i.

Luân c߶i theo, gi÷ng tïnh queo:

-Và bà c¯ cûng s¡p có b°?

-Quï tha, ma b¡t cái ông này ði. Ån nói chi mà ba trþn.

Gã vçn c߶i:

-Nói ch½i thôi mà. Mà nói thi®t thì nhìn bà ngoÕi còn ßng con m¡t l¡m. Tu¥n t¾i có ði bi¬u dß½ng
cho tôi ði cùng nghe bà.

Bà nói tröng, không rõ là bà m×ng hay ban t± chÑc m×ng:

-Ði ng߶i ta còn m×ng, ch¾ ai c¤m cän chi.

Gã ðàn ông:

-Làm ån không lo làm ån, lo ði bi¬u tình v¾i tu¥n hành. Canada nuôi ån ðâu phäi ð¬ ði bi¬u tình.

Ông nói v¾i gã:

-Chú nói nhß v§y không ±n. Bà con mình phäi bö xÑ ra ði ðâu có phäi chï vì chuy®n miªng c½m,
manh áo. Ъn nhß chú, l¾n lên trong lòng xã hµi cµng sän Mi«n B¡c chú còn ch¸u không n±i,
hu¯ng chi dân chúng trong Nam. Ra ðªn bên ngoài thì b¤t k¬ Nam B¡c gì cûng là ng߶i Vi®t,
cûng có n²i ðau, n²i h§n v¾i b÷n hi®n c¥m quy«n bên nhà. Và chú có ð°ng ý v¾i tôi là kh¡p n½i
trên thª gi¾i t¤t cä nhæng chính quy«n cµng sän ð«u ðã tan rã, ð«u ðã lµ rõ cái bµ m£t kinh t·m cüa
chúng r°i không? Chú biªt quá mà! Bao nhiêu ng߶i vô tµi chªt oan trong nhæng cuµc thanh tr×ng
· Liên Xô, · Trung Cµng, · Ðông Âu. Bao nhiêu ng߶i chªt và gia ðình tan nát vì nhæng cuµc ðãu
t¯ ðçm máu · Trung Cµng, · B¡c Hàn, · B¡c Vi®t chú rõ r°i mà. Mình ði ð¬ nh¡c cho dân mình
cûng nhß nhæng ng߶i dân hi«n hoà · ðây nh¾ là vçn còn cái chính quy«n tai hÕi h½n c÷p dæ · bên
¤y. Фy là cái lß½ng tâm cüa nhæng kë lßu vong. Còn nói thÆng th×ng thì chï ði bi¬u tình suông
ðâu có ðu±i chúng ra khöi nhæng cái ghª chúng ðã xiªt b¢ng ðinh bù loong ðßþc.

-Anh nói thª nghe còn ðßþc, ch¾ nhß m¤y cha có tí chæ nghiã, qua ðªn ðây, chen chân nhau xin
ðßþc tí job chánh phü ð¬ nuôi thân, ð¬ giúp cho chính cái l² mi®ng cüa h÷ mà làm chuy®n gì h÷
cûng rêu rao nhß th¬ h÷ làm vì ng߶i khác, h÷ xä thân vì ð°ng bào, vì ðÕi nghiã v§y. K¬ cä
chuy®n t± chÑc bi¬u tình cûng v§y. V×a v×a thôi chÑ m¤y b¯. Tôi nói thª này anh ð×ng có mích
lòng: nhi«u ng߶i mình tôi g£p, tôi th¤y ðiên quá. Có ông binh nhì ði ðâu cûng khoe ðã n¡m ti¬u
ðoàn, lúc nào cûng ôm mµng làm qu§n trß·ng, tïnh trß·ng, và rü rê ng߶i khác vào hµi b¢ng cách
hÑa cho mµt ty, mµt s· khi kháng chiªn thành công. Làm gì có kháng chiªn nào ðâu. Cái ðám ¤y
quái g· quá. Chúng nó làm nhß ty, s· l¾n l¡m, và ban phát cho nhau nhß ban phát chiªn lþi ph¦m
¤y. Qua ðây, ai mà thèm m¤y thÑ ¤y næa. Em thì em...cÑ là dí c...vào. Các vàng, ðây cûng chÆng
thèm! Yên thân chÆng mu¯n, lÕi cÑ mu¯n làm rùm beng lên.

* * * * *

V§y ðã là ðü. Cái chþ này cu¯i tu¥n bao gi¶ cûng v§y. Vçn ch×ng ðó chuy®n: °n ào, náo nhi®t;
vçn gi§n h¶n, cãi c÷; vçn nói Ðông, nói Tây ; nhßng ông cûng m×ng là chÆng anh nào ð¤m ðá anh
nào. B¢ng n¡m ð¤m th§t sñ . Và ông biªt là ngay ngày mai, nªu có g£p lÕi cái nhà ông làm · Bµ
Kinh Tª Sàigòn, nói nång tr¸nh tr÷ng nhß mµt nhà cách mÕng dân quy«n, thì ông ta s¨ lÕi tß½i c߶i
b¡t tay m÷i ng߶i, nhß ðã có l¥n ông thoáng th¤y ông ta ðÑng c߶i v½ v¦n mµt mình trong mµt
ti®m sách n¢m · ð¥u ð߶ng, l¯i lên nhà th¶ Saint Joseph v§y.



S¥u Ðông