H°ngNhanMµtTh¶i
[ Home ] [ Luy®nVõ PhanQuÏnh ] [ NonBµ PhanQuÏnh ] [ Nguy­nVånLøc ] [ GS VûVånToàn ] [ D¸chTh½2 ] [ D¸chTh½3 ] [ CánhHÕcCôнn ] [ Ð¶iS¯ng CångThÆng ] [ Ng߶iÐànBà ] [ CâyÐinh ] [ CònNøC߶iNào ] [ Ng²ngTuyªt ] [ NhængÔngThánh ] [ H²nChiªn ] [ H°ngNhanMµtTh¶i ] [ Photo Album ]

Nhæng H°ng Nhan Cüa Mµt Th¶i

S¥u Ðông

Qua biên gi¾i Canada, ông lái xe vào Buffalo, thuµc ð¸a ph§n ti¬u bang New York, l¤y xa lµ 90 v« hß¾ng ðông và chÕy tiªp t¾i Syracuse. Ông và ng߶i em vào mµt ti®m cà phê · ngoÕi biên thành ph¯. Trong ti®m nhæng ng߶i ðàn ông MÛ áo qu¥n ½ h¶, và nhæng ch¸ ðàn bà xµc x®ch ðang ng°i trß¾c nhæng ly cà phê cÞ l¾n. Ðèn néon ðö, tím quäng cáo mµt hãng bia MÛ trong vùng · vách t߶ng phía trong, sau lßng qu¥y d÷n cà phê ðö b¥m, h¡t lên vách t߶ng mµt màu l¶ lþ b¸nh hoÕn. Chú em ông ðã qua lÕi vùng này nhi«u l¥n. Ông ta bäo:

- Anh th¤y không, thành ph¯ MÛ nào cûng gi¯ng nhau: nhæng toà nhà ch÷c tr¶i, nhæng bäng hi®u ð§p vào m¡t ng߶i ta, xa lµ n߶m nßþp xe cµ ngßþc xuôi, h¯i hä, và ch¡c ch¡n không th¬ thiªu nhæng khu nhà · t°i tàn mà tµi ác có th¬ di­n ra hàng ngày.

- Tµi ác thì · ðâu mà chÆng v§y? Chú không nh¾ lúc mình còn k©t · bên nhà, khu C¥u S½n mình ·, sau 75, mình ðã chÆng chÑng kiªn hàng ngày b÷n du ðãng lµng hành ðó sao?

- Ðó là sau 75. Trß¾c kia, ðâu có ðªn n²i. Ngoài ra phäi nói là du ðãng xÑ mình không bì ðßþc v¾i tøi anh ch¸ xÑ này. Tøi này dæ dµi và tàn bÕo h½n b÷n côn ð° xÑ mình cä ngàn l¥n ðó anh. Lßu manh côn ð° xÑ mình chï là tép riu, loÕi cao b°i v߶n so v¾i dân anh ch¸ n½i này. Súng ðÕn · ðây ð¯i v¾i b÷n nó nhß trò ðùa. Gia ðình Anh Ch¸ qua Canada lÕi · ðßþc khu ðàng hoàng nhß v§y là t¯t s¯ l¡m ðó. — m¤y khu dân nghèo ¾n vô cùng. Tøi em phäi m¤t vài nåm m¾i thoát ðßþc b÷n m¤t d§y · Phila. v« ðây. Không hi¬u sao mà cô h°n · ðâu nhi«u thª. Chúng l±n nh±n ð¥y ð߶ng. XÑ này cái gì nó cûng dÕy ðßþc, tr× công dân giáo døc. Anh nhìn con ngña cái bên kia th¤y có 'bøi' không? Ðó là hình änh cüa mµt s¯ khá ðông th߶ng dân nghèo · ðây. Chä cÑ gì dân bình dân nhß mø , mà ngay ðªn b÷n ån m£c l¸ch sñ, lái xe láng coóng, nhi«u ðÑa h­ m· mi®ng là chØi th« tùm lum, b¦n không ch¸u ðßþc.

Ông nhìn qua ng߶i ðàn bà MÛ trung niên ðang ðßa ðiªu thu¯c lên môi. Môi tím nhþt, và nhæng móng tay s½n màu tím xçm. Bà ta nói v¾i ng߶i ðàn ông ng°i bên cÕnh b¢ng cái gi÷ng ° « cüa mµt con ngña cái t¾i kÏ. Ông nh¾ t¾i nhæng l¥n lái xe ði làm v« b¸ nhæng ch¸ phø næ ào ào qua m£t, l¤n ð߶ng, và sÇn sàng bóp còi m²i khi không v×a ý. Nhæng con ðàn bà ¤y là mµt trong nhæng sän ph¦m ð£c bi®t cüa B¡c MÛ. Chúng khát tình và ti«n- mà tình · ðây thì chúng h÷c trong loÕi xxx. Dính ðªn hai chuy®n này là chúng không ch¸u nh߶ng bß¾c.

- T× ðây ðªn nhà chú còn khoäng bao nhiêu tiªng?

- Khoäng 6 tiªng næa, nªu mình chÕy nhß sáng nay, cÞ 110km/gi¶.

- Ch² chú · ch¡c dân tình hi«n lành?

- ÐÞ h½n là · Phila., vì nó là thành ph¯ nhö. Nhßng mà cûng còn tùy khu vñc. Em · ngoÕi ô nên d­ ch¸u h½n. Trong thành ph¯ cûng khá xô b°. T¾i ðó r°i anh s¨ th¤y. Anh còn nh¾ ch¸ H¢ng không nhï? Ch¸ H¢ng nhà · ð߶ng Nguy­n Bïnh Khiêm ¤y mà.

- ...

- Ch¸ H¢ng ðã có l¥n anh ch· em lÕi nhà hôm ðßa ti­n anh Hoàng- anh cüa ch¸ ¤y- ði vào quân tr߶ng. Phäi công nh§n là h°i ðó ch¸ ¤y ð©p d­ sþ. Mà hình nhß ch¸ ¤y có lúc yêu anh, phäi v§y không anh?

- ...

- Trß¾c khi qua Toronto thåm anh ch¸, em có g£p ch¸ ¤y cùng ðÑa con hôm ði chþ. Ch¸ höi thåm anh nhi«u l¡m. Ông nh¾ ðªn cô em cüa th¢ng bÕn r¤t thân và cûng r¤t qu§y cüa ông nhæng nåm hai ðÑa còn h÷c trung h÷c. Gia ðình th¢ng bÕn thuµc l¾p công chÑc th¶i Pháp. Ông b¯ l¸ch thi®p, d­ ch¸u, có dáng d¤p cüa mµt tay công tØ Hà Nµi xßa; và bà m© ð©p , th§t sang. M¤y anh em nhà ðó ð«u ð©p trai, ð©p gái. Th¢ng bÕn ông ðã biªt tán gái t× nhæng nåm ð® ngû, ð® tÑ. H°i còn h÷c Tr¥n Løc, thïnh thoäng nó nh¶ ông xin phép cø t±ng giám th¸ nghï h÷c, l¤y c¾ là nhà m¡c b§n. Th§t ra nó tr¯n h÷c ði ch½i v¾i ðào. Nó là ðÑa ð¡t ðào. Chï phäi cái tµi ham ch½i, l߶i h÷c. Nhßng Hoàng lÕi thân v¾i ông vì ông là mµt th¢ng bÕn hi«n, h÷c giöi, chuyên môn gà bài cho Hoàng. Th߶ng th߶ng nhæng chi«u thÑ bäy nó hay ch· ông vòng vòng khu chþ Tân иnh. Nó c߶i cu¶i m²i l¥n lên gi÷ng bäo là d¶i tr߶ng Chu Vån An · ð߶ng Tr¥n Bình Tr÷ng v« h÷c · Tr¥n Løc- Tân иnh mà ðßþc l¶i nhi«u. L¶i nh¤t là cua ðßþc vài ba em khá ð©p. Nó ð¬ vuµt m¤t cô con gái mµt cø giám th¸, xinh x¡n và mûm mîm nhß mµt búp bê, vì cô này thß½ng mµt th¢ng bÕn h÷c l¾p kª bên. May m¡n là nó cûng xong ðßþc cái tú tài mµt. Thïnh thoäng ông vçn lÕi ch½i nhà Hoàng và g£p H¢ng. Bà m© r¤t mñc quí ông. Nåm ông h÷c thi tú tài hai thì cô bé m¾i lên ð® ngû, nhßng nhan s¡c cüa nàng ðã ðü ð¬ chi«u chi«u r¤t nhi«u chàng trai lßþn Solex, Mobylette, ho£c Vespa ngang nhà. Ông b¥n th¥n nh¾ ðªn cô em th¢ng bÕn, ð©p th§t ð©p ¤y. Ðã có l¥n Hoàng dÕm ý ông:'' Mày có ch¸u con em tao không, tao ráp lÕi cho?''

Nhßng ông ðã nhùng nh¢ng không dÑt khoát. Có l¥n chÕm nh© phäi vai H¢ng ông th¤y chªnh choáng. V« ðªn nhà ông còn th¤y c£p m¡t ðen tròn nhß có ðuôi ðang dõi theo ông và c£p má hây hây màu h°ng ðào nhß mu¯n døi vào lßng ông. Nhßng nåm ¤y ông ðang gÕo thi tú tài, và m© ông không mu¯n ông ðªn nhà Hoàng th߶ng. Nhæng nåm sau này ông ít có d¸p g£p lÕi anh em Hoàng. Ông vçn ng¶ ngþ có gì ðó không ±n sau mµt nhan s¡c nhß thª. R°i ð߶ng ð¶i m²i ng߶i m²i ngä: Hoàng vào Thü ÐÑc. Ông ra ði dÕy.

Ông ðã ði dÕy, r°i b¸ ðµng viên ði nhi«u n½i trß¾c khi tr· lÕi Sàigòn vào nåm 1969. Ðã có l¥n ông th¤y Huy«n ng°i sau Vespa ôm eo ªch mµt thanh niên tóc tai chäi chu¯t, khuôn m£t ð©p nhß tài tØ Toshiro Mifune. Anh chàng có dáng d¤p cüa mµt tay ch½i. Ông nh§n ra ngay vë ð©p s¡c säo cüa nàng, và thân hình ðã là thân hình b¯c lØa cüa mµt phø næ gþi cäm.

Ông quay sang höi chú em:

- Ch°ng ch¸ ¤y ng߶i mình ?

- Ng߶i Vi®t mình. Nhßng ch¸ cho biªt ðây là ng߶i ch°ng thÑ ba. Không th¤y ch¸ nói gì v« hai ng߶i kia. H÷ có hai ðÑa con chung. Cuµc s¯ng k¬ là ±n. Ch°ng làm kª toán cho mµt b®nh vi®n, vþ làm hãng døng cø y khoa. Em có cho ch¸ ¤y biªt là tháng này anh qua ch½i v¾i gia ðình em vài ngày. Ch¸ ¤y có d£n là thª nào cûng phäi ðßa anh lÕi ch½i v¾i gia ðình ch¸ ¤y. Còn ông bà cø hi®n ð«u còn s¯ng, · Cali. v¾i th¢ng út.

* * * * *

Xe chÕy qua biên gi¾i cüa bang New York, vào Pennsylvania. Cây b¡t ð¥u xanh. Vào ð¥u tháng nåm các loÕi cây nhß táo, m§n, ðào ðã b¡t ð¥u tr± hoa. Chï trong vòng tu¥n l­, hoa ðã chi chít trên cành. Thiên nhiên B¡c MÛ vào th¶i kÏ này ð©p lÕ lùng, h®t nhß nhæng thiªu næ da tr¡ng xÑ này ðµt nhiên rñc rÞ vào tu±i d§y thì. Bao nhiêu nhña s¯ng tích lÕi vào mùa ðông chþt bùng ra, vµi vàng. Toàn hoa là hoa. Hoa màu tr¡ng xen lçn hoa màu h°ng nhÕt. Càng vào sâu hß¾ng ðông, xe chÕy càng nhi«u. Hai bên ð߶ng cänh th§t ð©p. Nhæng ð°i cây xanh, và thïnh thoäng nhæng làng nhö v¾i nhæng cån nhà chÆng khác l¡m nhæng cån nhà · nhæng thành ph¯ mà ông chÕy qua. T¾i Harrisburg, xe vào 83 và xuôi nam, ðªn York r°i qua Reading. Cänh ð©p nhßng xe chÕy nhß b¡t cß¾p.

Chú em quay qua nói v¾i ông:

- Khoäng nØa tiªng næa là v« t¾i nhà. Ði ngang nhà ch¸ Phú em s¨ chï cho anh. Chúng em cûng hay ghé thåm ch¸ t× khi d÷n v« thành ph¯ này.

Bà Phú là ch¸ h÷ cüa ông. Bà n±i tiªng là ng߶i nhi«u tham v÷ng trong h÷. Th¶i thiªu næ, bà là ng߶i có nhan s¡c. Bà xu¤t thân t× tr߶ng Sainte Marie ngoài Hà-Nµi. Bà nuôi mµng ngay t× nhö l¤y ch°ng quy«n thª. Ch°ng bà trß¾c 75 làm l¾n trong quân ðµi. Sau 75, ông k©t lÕi cùng v¾i m¤y ðÑa con. Bà và hai ðÑa l¾n thoát ði ðßþc vào nhæng ngày cu¯i cùng cüa tháng tß. Ông ðã b¸ ði tù h½n m߶i nåm. Nhæng ðÑa con k©t lÕi qua trß¾c ông vài nåm. Ông m¾i qua sau này. Ông và ðám con kéo nhau v« Texas. Có mµt ðÑa theo gia ðình vþ bäo lãnh ðªn Montréal . Còn bà, vài nåm sau khi dªn MÛ, bà c¥n mµt ng߶i ðàn ông có th¬ giúp bà trong nhæng chuy®n v£t · nhà cûng nhß trong vi®c di chuy¬n vào mùa ðông gay g¡t. Hi®n gi¶ bà s¯ng v¾i ng߶i ðàn ông ¤y nhß hai ngu¶i bÕn già c¥n ðªn sñ nß½ng tña cüa nhau. Ông biªt nhæng sóng gió cüa gia ðình này qua l¶i k¬ cüa nhæng ðÑa cháu h÷. Nhßng mà, ngay t× nhæng ngày xa xßa, m²i l¥n th¤y cách cß xØ cüa ông anh r¬ h÷ ð¯i v¾i h÷ hàng cûng nhß l¶i ån tiªng nói cüa bà ch¸ h÷ ð¯i v¾i kë ån, ng߶i làm; nhæng bình ph¦m, mi®t th¸ cüa bà ð¯i v¾i nhæng ng߶i không may phäi làm nhæng ngh« mà xã hµi Vi®t Nam xßa coi là th¤p hèn, ông th¤y d¤y lên trong ông n²i b¤t bình. Nào ai biªt ðßþc ngày sau?!

Xe chÕy d¥n vào khu trung tâm thành ph¯. Nhæng cån nhà xßa cû hình nhß ít ðßþc chåm sóc. Nhæng townhouse san sát nhau, cû kÛ, bu°n nän. Xe qua vài ngã tß. Góc nào cûng mµt ti®m tÕp hoá. Ðã 6 gi¶ chi«u, nhßng tr¶i còn n¡ng. Hai bên ð߶ng nhæng gã thanh nhiên nh¶ nh¶ v×a ði, v×a nhún nhäy, tóc tai nhß ng߶i ti«n sØ. Có gã ng°i b®t bên góc ti®m, tay c¥m chai có b÷c gi¤y d¥u bên ngoài. Ông ðoán ch×ng là rßþu. Ðây ðó nhæng cô gái áo thun h· rún, vai tr¥n ði bên cÕnh nhæng tên ðàn ông l× ð×.

- Ðó! Nhà ch¸ Phú ðó anh. Cån nhà bên cÕnh cån có ð¬ bäng bán ðó anh. Thong thä r°i anh em mình s¨ lÕi thåm ch¸ . Ch¸ ¤y g£p anh ch¡c m×ng l¡m.

* * * * *

Ông xu¯ng xe trß¾c cån nhà cüa vþ ch°ng bà H¢ng. Nhà n¢m trong khu trung lßu cüa dân thành ph¯. Mµt cån nhà v×a phäi, kiªn trúc không có gì ð£c bi®t, nhßng v߶n quanh nhà th§t l¾n, có d­ b¢ng sáu, bäy l¥n nhæng v߶n nhà bên. Ông còn ðang mäi ng¡m v߶n thì có tiªng ngu¶i m×ng rÞ trß¾c cØa nhà:

- Anh Châu! ch¸ và các cháu ðâu? Sao không ðßa ch¸ và các cháu qua ch½i? Trông anh cûng chÆng khác xßa bao nhiêu. Hôm trß¾c nghe chú Trúc ði Canada thåm gia ðình anh, em có g·i l¶i höi thåm, mong có d¸p g£p lÕi anh · ðây. Th§t em không ng¶. M¾i ð¤y mà ðã 30 nåm r°i. Anh có th¤y em tàn tÕ ði nhi«u không?

- Nhà tôi còn phäi ôm m¤y th¢ng cháu ngoÕi. Còn các cháu khác b§n ði làm, lúc này chßa l¤y hè ðßþc. Có l¨ phäi vài ba nåm næa ði ch½i ðâu m¾i ði chung ðßþc cô Õ.

Ông tránh trä l¶i câu höi cüa bà H¢ng v« dung nhan cüa bà. M÷i ng߶i bß¾c vào nhà. Phòng khách khá rµng. а ðÕc loÕi sang nhßng b×a bµn. Bà H¢ng nói chæa:

- M¶i anh và cô chú Trúc ng°i ch½i. May là ngày cu¯i tu¥n còn th· ðßþc mµt tí. X¤u h± quá, nhßng xin anh và cô chú mi­n ch¤p cho; nhà b×a bµn, ðü thÑ tích t× ngày này qua ngày khác mà không sao d÷n d©p ðßþc. Mµt cháu m¾i tách ra · riêng t× vài tháng nay, còn cháu gái cu¯i tu¥n ði ch½i v¾i b°.

- Ông xã ðâu?

- Ông ¤y tu¥n này phäi làm thêm vào cu¯i tu¥n, có l¨ tr­ l¡m m¾i v« t¾i nhà.

- Cu¯i tu¥n mà cûng ði làm sao?

- Vâng, t× m¤y tháng nay cÑ hai tu¥n anh ¤y lÕi phäi làm thêm gi¶ mµt l¥n.

Ông nhìn bà H¢ng và b²ng nhiên th¤y ái ngÕi: nhæng nªp nhån h¢n rõ trên trán, trên da m£t. Nhæng cøc th¸t hai bên gò má lµ rõ. Và hai khoé môi tr® xu¯ng. Ðôi m¡t bà không còn cái nhanh nh©n, tinh ngh¸ch, m¶i m÷c nhß dÕo nào. Cái m®t möi ðã ð÷ng vào trong hai túi n¢m dß¾i m¡t, và cái n÷ng dß¾i c¢m.

- Cô vçn ði làm?

- Vâng, phäi ði làm chÑ anh, nªu không l¤y gì s¯ng hä anh. LÕi còn con bé, nåm t¾i nªu nó xu¯ng Washington h÷c, mình cûng lÕi phäi góp chút ít cho nó. Ngày mai em còn ðßþc nghï và ông xã cûng có nhà, m¶i anh và anh ch¸ Trúc ði buffet v¾i tøi em. Anh th¤y ð¤y, nhà cØa , bªp núc b« bµn nhß thª này, và th¶i gi¶ ai cûng eo h©p.

- Cám ½n cô nhi«u. G£p nhau thª này là m×ng l¡m r°i, khöi bày v¨ chi cho m®t. Vä lÕi, ngày mai tôi có h©n qua nhà bà ch¸ h÷ · cách ðây khoäng m߶i låm phút. Chú Trúc ðây ðã h©n v¾i bà ¤y t× chi«u hôm qua. Ngày kia tôi chÕy qua New Haven thåm mµt ng߶i bÕn, r°i t× ðó v« lÕi Toronto.

- Thª thì ð¬ em sØa soÕn bánh mì quªt tôm ð¬ anh và cô chú Trúc dùng ch½i. Em ðã làm sÇn ð¬ trong tü lÕnh, chï ðem ra nß¾ng là xong.

Ông nhìn bà H¢ng:

- Ch×ng nào cô chú nghï hßu?

- Tøi em còn cä chín, m߶i nåm næa m¾i v« hßu ðßþc. Nªu có v« hßu non cûng phäi ðªn 60, nghiã là còn phäi cày tiªp 5 nåm næa. Ðu¯i l¡m r°i nhßng vçn phäi lªt. Em chï mong là lúc v« hßu non còn ðü sÑc ð¬ dßÞng già. Ông ch°ng em m¾i b¸ stroke h°i cu¯i nåm ngoái.

- Thª thì nói chú ¤y nghï ði. Trên 50 r°i, kiªm vi®c chi làm part-time cho ðÞ cñc xác.

- Cûng mu¯n l¡m ðó anh, nhßng không ngßng ðßþc. Nhà chßa trä xong, và xe không có không ðßþc anh Õ. Mà nào em còn mu¯n bay nhäy gì ðâu? Hai l¥n ð± vÞ · VN, qua ðây m¤y nåm ð¥u, em cûng có g£p mµt vài ng߶i trß¾c kia biªt em, khi còn · VN, và cûng ðeo ðu±i em, nhßng r°i cûng chï là bèo b÷t. XÑ này khó ai có th¬ nuôi n±i ai, tr× khi h÷ là dân ngon lành sÇn t× vài thª h®. Dân mình qua ðây, càng vua chúa, quan quy«n, càng thê thäm. Em cûng ðã thØ mµt vài ngh«, nhßng không thích Ñng ðßþc. Nay thì em ch¤p nh§n làm · hãng làm døng cø y khoa này, lß½ng l§u s¯ng ðßþc, benefits khá, nhßng càng ngày nó càng hành mình v« th¶i gian, v« sÑc lñc. T× m¤y nåm nay, em làm g¥n nhß không có ngày nghï, tr× m²i nåm l¤y hè vài tu¥n. Nhßng nghï hè mà chÆng khác chÕy gi£c, cûng vµi vµi, vàng vàng. Hình nhß m²i ng߶i mang sÇn cái nghi®p trong ng߶i ðó anh. Th¶i còn trë, anh biªt ð¤y, bao nhiêu ng߶i theo em, và em chÆng phäi ðµng t¾i móng tay. B¯ m© cßng chi«u r¤t mñc. Ъn B¡c MÛ này thê thäm quá! Nhßng may là s¾m thoát ðßþc b÷n cµng sän. Em có nghe nhæng ng߶ì qua sau k¬ lÕi v« nhæng cay ð¡ng, kh± s· khi h÷ còn k©t lÕi sau 75 và nhæng n²i th¯ng kh± ngút tr¶i trên ð߶ng vuþt bi¬n.

-...

Bà H¢ng nói mµt h½i nhß mu¯n giãi bày nhæng u¦n Ñc t× nhi«u nåm:

- Ngày xßa, lúc anh hay lÕi nhà ch½i v¾i anh Hoàng, m© em cÑ nói là anh h÷c hành ðàng hoàng, tính tình hi«n lành, tß½ng lai r°i ra s¨ khá. Nhßng nåm anh thi xong ph¥n hai, r°i anh Hoàng ði lính, anh không lÕi nhà ch½i th߶ng næa. Nåm ð® nh¸ em yêu mµt ng߶i trong s¯ nhæng ngu¶i theo em vào dÕo ¤y. H¡n · häi quân, ð©p trai,nhßng sau em m¾i biªt h¡n mèo chuµt quá. Em li«n bö h¡n, ch¤p nh§n l¶i c¥u hôn cüa con mµt gia ðình làm xu¤t nh§p cäng l¾n. Tøi em có mµt ðÑa con. Cháu m¤t vì sßng ph±i. Sau vì tính tình xung kh¡c, cu¯i cùng chúng em chia tay. Hai nåm sau, em l¤y ch°ng l¥n thÑ hai. Anh ¤y làm cho mµt ngân hàng l¾n cüa MÛ · Sàigòn vào lúc ðó, nhßng r°i cuµc hôn nhân cûng th¤t bÕi. Anh ¤y ghen quá, và gia ðình anh ch¸ em anh ¤y lÕi quá kh¡t khe. R°i 1975 ào t¾i. Gia ðình em tÑ tán cä. Anh Hoàng em m¤t tích vào nhæng ngày cu¯i tháng ba · vùng BMT. B¯ M© em k©t lÕi VN. Em nh¶ mµt con bÕn có th¢ng ch°ng MÛ giúp thoát ðßþc vào Toà ÐÕi SÑ MÛ vào ngày 28.04.

Ъn MÛ, em ðã v¤t vä nhi«u nhæng nåm ð¥u. Có lúc em nghî ðªn tñ tØ. ChÆng gì em cûng ðã t×ng là ng߶i ðßþc nhi«u ng߶i theo ðu±i. Em chßa h« phäi làm vi®c cñc kh±. Và nhæng ngu¶i em l¤y làm ch°ng cûng là nhæng ngu¶i chÆng kém cÕnh gì · xÑ mình. Nhßng mà, ð£t chân ðªn MÛ, m÷i chuy®n h¥u nhß ðäo lµn. Mà em, em không th¬ bán mình ði ðßþc!

Dçu sao, em cûng con nhà! Lúc em xu¯ng tinh th¥n ðªn cùng cñc thì g£p ông ch°ng em ðây. Hi«n lành, nhçn nÕi, nhßng phäi cái h½i gàn. Lúc ¤y, anh ¤y ðã làm cho b®nh vi®n g¥n nhà hi®n nay. Sau khi em ðßþc cÑu thoát, anh ¤y höi l¤y em. Em l¤y anh ¤y cho xong. V§y mà cûng ðã s¯ng ðßþc v¾i nhau t× 1980 t¾i gi¶ ðó anh. Bây gi¶ thì em an ph§n v¾i cuµc s¯ng hi®n tÕi. Con cái chúng nó l¾n r°i chúng nó có cuµc ð¶i cüa chúng nó. Nhßng nhi«u lúc bu°n l¡m anh Õ! Hình nhß em vçn chßa ðßþc s¯ng cuµc ð¶i th§t cüa mình.

Ông ngö l¶i an üi:

- Ð×ng bu°n chi nhi«u cho m®t ng߶i cô Õ. Cô có nhà, có cØa thª này là h½n nhi«u ng߶i l¡m r°i. Ông xã lÕi ngh« nghi®p ðàng hoàng. Và các cháu cûng ðã l¾n r°i. Gi¶ chï lo giæ gìn sÑc khoë ð¬ lúc hßu còn có th¬ hß·ng chút tu±i già. Cô ð×ng tß·ng là chúng tôi sung sß¾ng. Qua ðªn ðây, l¾p ng߶i nhß chúng tôi k¬ nhß ðã 'xong' r°i; khó lòng lµi ngßþc dòng ðßþc. Ðßþc cái may là các cháu cûng ðã l¾n, ðã tñ lo thân ðßþc ph¥n nào, nên mình cûng cäm th¤y ít bÑt rÑt, lo l¡ng h½n nhæng nåm trß¾c, nh¤t là khi còn k©t · Vi®t Nam. Ch¡c cô cûng biªt là tôi s¯ng khá ð½n giän, g¥n nhß không có nhu c¥u, nh¶ v§y mà cûng ít b¸ dòng thác v§t ch¤t xÑ này cu¯n ði.

- Cám ½n anh. M¤y nåm g¥n ðây em cûng nghî nhß anh. ChÕy ðua cho b¢ng ng߶i · xÑ này thì có ngày ðÑt h½i mà chªt . Trß¾c khi làm kª toán cho b®nh vi®n, ông ch°ng em ðã làm bäo hi¬m, r°i bán nhà, nhßng kham không n±i. V§y mà nåm ngoái cûng b¸ mµt tr§n stroke, tß·ng là xong r°i! Tøi em cûng mu¯n bán cái nhà ði, nhßng còn tiªc rë. Mà · thì chï ngü có vài tiªng ð°ng h° m²i t¯i. D÷n d©p nhà cØa cûng không còn th¶i gian næa!!!

- Cô không xin làm b¾t th¶i gian ði ðßþc à?

- Mình có tu±i r°i. Nªu xin b¾t gi¶ thì thª nào tøi nó cûng kiªm chuy®n ðu±i mình ði ð¬ kiªm ng߶i khác. Nói th§t v¾i anh, m¤y nåm ð¥u khi m¾i qua phäi thuê apt. · g¥n b÷n nh÷, em mu¯n hoá khùng. T¯i ngày chúng m· nhÕc, chúng ði ðÑng r¥n r¥n, chúng la, chúng hét. Nhæng ðÑa ch½i thu¯c phi®n thì còn tàn t® g¤p bµi! — ðây dân ån welfare chiªm khoäng 30 ph¥n tråm dân s¯ thôi, mà anh th¤y ð¤y, ra khöi khu vñc này mµt chút là ðã ðü th¤y m®t. Trên Phila. Chúng nó l±n nh±n ð¥y ð߶ng. Thành thØ cñc thì cñc, tøi em vçn rán ði c¥y. Nhßng ðªn lúc này thì quä th§t là nhi«u ngày th¤y ðu¯i sÑc th§t sñ. Mình gi¯ng nhß con trâu già lªt trên ruµng nß¾c v§y.

Ông c¡n mµt miªng bánh. V¸ bùi cüa tôm chiên b½ không làm tan n²i ng§m ngùi · ðâu ùn ùn lùa t¾i. Lû chúng ta! Lû chúng ta!! Có phäi t¤t cä chúng ta sinh ra ðã l¥m ch¯n, l¥m th¶i?!

* * * * *

Nhà bà Phú là mµt cån townhouse nhö n¢m · khu nhi«u di dân Puerto Rico và da màu. Phòng khách t¯i, trang hoàng s£c sÞ. Ông có cäm tß·ng ng°i trong mµt am ð°ng bóng. Cái hình änh cüa mµt m®nh phø uy quy«n vào nhæng nåm 1970 ðã nhoà hÆn. Bà nhìn ông:

- Chú k©t lÕi Vi®t Nam m߶i m¤y nåm mà cûng chÆng ð±i khác bao nhiêu. Chú có b¸ ði h÷c t§p lâu không?

- Già ði nhi«u ðó ch¸. Em cûng có b¸ ði h÷c t§p nhßng là sî quan c¤p úy giäi ngû nên chï b¸ ít ngày.

- Trong gia ðình m¤y anh, em tôi biªt, gia ðình cô chú v§y mà ðÞ h½n cä. Qua ðây tr­, mà lÕi ±n ð¸nh h½n nhi«u gia ðình qua trß¾c.

- Cám ½n ch¸. B« ngoài thì v§y, còn b« trong cûng khó nói l¡m ch¸ ½i.

- Gì thì gì tôi biªt ch¡c ch¡n là gia ðình cô chú khá h½n tôi nhi«u l¡m r°i. Tôi chÆng còn gì cä. Ch°ng con chÆng ra gì .

Bà Phú b²ng nhiên b§t khóc tÑc tß·i:

- Cái dòng cha, con nhà nó kh¯n nÕn quá. Lúc · ngoài Trung, h¡n hªt theo con này ,lÕi ðeo con khác. Tôi ðã biªt t× ngày xßa r°i, nhßng bao nhiêu l¥n, chÑng nào vçn t§t ¤y. K©t lÕi Vi®t Nam cûng vì m¤y con ðiªm th¯i ðó. Qua ðây nhæng nåm ð¥u, nªu chú g£p tôi chú không nh§n ra ðâu. Ph¥n nào ch°ng, con còn k©t lÕi Vi®t nam, ph¥n nào con qua ðªn ðây, không biªt thß½ng m© tu±i ðã l¾n, chï mong s¯ng g¥n con, mà th¢ng con l¾n thì cûng không khác gì cha nó, nay theo con này, mai theo con khác. Nghî t¾i là mu¯n phát ðiên chú Õ. Ъn lúc nó êm êm ðßþc mµt chút, ch¸u l¤y vþ thì nó bö m© nó mµt thân mµt mình · lÕi vùng này. Nó theo gia ðình vþ nó qua Texas làm ån. Tôi nói cách nào nó cûng không nghe chú Õ. Hình nhß tôi s¯ng là ð¬ trä nþ cha con nhà nó. ÐÑa con gái l¤y ch°ng r°i cûng qua ti¬u bang khác. Tôi mµt thân mµt mình, nªu không tin vào Фng B« Trên thì ch¡c tôi ðã chÆng còn s¯ng ðªn ngày nay. Ðu¯i quá, tôi phäi kêu thêm ng߶i v« chia b¾t mµt phòng · cån nhà này ðây, v×a nh¶ ng߶i ta ðÞ ð¥n cho mình trong công vi®c nhà, v×a giúp ðßa ði làm, chþ búa. Tôi ðã ch¸u cñc, ch¸u kh± ði làm, ði h÷c, gom góp ti«n bÕc g·i v« Vi®t Nam nuôi ðám con còn k©t lÕi cûng nhß nuôi h¡n, v§y mà qua t¾i ðây, lû con và cä h¡n næa cûng vong ½n, bµi nghiã, tàn nhçn bö lÕi tôi b½ v½ mµt mình. Bây gi¶ thì tôi chï còn trông c§y vào cái ông chia phòng v¾i tôi. Ông này h÷c hành không b¢ng h¡n, xßa chï là dân buôn th߶ng nhßng ðßþc cái ch¸u khó, sai bäo ðßþc...

Ông nh¾ ðªn gã anh r¬ h÷ ðã có mµt th¶i mØa ra khói · mµt vài tïnh mi«n Trung. Gã anh h÷ này làm l¾n nhßng t¸ nÕnh t×ng chút v¾i anh em, h÷ hàng nhà vþ. Hình nhß ông ta không mu¯n b¤t cÑ ai bên h÷ nhà vþ h÷c hành hay có chÑc tß¾c gì khá h½n ông ta ðßþc. Ngày ông ta r¶i phi tr߶ng Tân S½n Nh¤t ðoàn tø theo di®n H.O. ông còn th¤y cô nhân tình m¾i cüa ông ta, tu±i chï b¢ng ðÑa con l¾n ði kè kè bên cÕnh. H¡n chÆng phäi là nòi tình, mà là cái gi¯ng gì ¤y, ông vçn nói ðùa v¾i m¤y ngu¶i trong h÷. Và nhß v§y, ðã mµt th¶i, có nhæng ðÑa con hoang cüa dân tµc ðã trèo lên t¾i chóp ðïnh cüa quy«n lñc · mµt mi«n. Nhßng,hình nhß t¤t cä nhæng ðÑa con ¤y, cûng nhß nhæng ðÑa con kh¯n kh± khác cüa dân tµc b¤t hÕnh này, khi lßu vong ra ngoài, ðã tan ra, tan ra nhß nhæng bøi tuyªt giæa không gian hoang lÕnh mênh mông vô cùng cüa B¡c MÛ!!

Ông còn ðang lan man v¾i cái ý nghî không m¤y lÕc quan thì tiªng bà Phú lôi ông tr· lÕi :

- M¤y nåm nay tôi cÑ phäi u¯ng thu¯c an th¥n. Tu¥n nào cûng ði bác sî. Lúc này m÷i chuy®n phó thác cho Chúa. Chúa quan phòng vô cùng. Âu cûng là cái s¯ mình phäi ch¸u nhß v§y. B« Trên ð¸nh sao mình nh§n ch¸u làm v§y. Mình càng dçy døa bao nhiêu thì giây trói buµc nó càng xiªt mình b¤y nhiêu. Bây gi¶ thì tôi th¤y thanh thän lÕi r°i. Mình cûng chÆng còn bao nhiêu lâu næa. Chú biªt không? Nåm nay tôi ðã 72 r°i. Th¶i gian trôi nhanh quá! Tôi d÷n mình hàng ngày!!

Phäi, th¶i gian trôi nhanh quá! M¾i ngày nào, ông còn thïnh thoäng th¤y cô bé H¢ng xinh ð©p, em cüa th¢ng bÕn ham vui, mà chï v×a vào ðµ tu±i m¾i l¾n ðã làm không biªt bao nhiêu thanh niên phäi rÕo rñc. M¾i ngày nào ðây thôi ông còn th¤y bà Phú khoan thai giæa ðám tùy tùng. Cûng m¾i ngày nào ðây thôi ông còn g£p biªt bao ng߶i ð©p, nhæng ngu¶i mà mµng ð¥u ð¶i chÆng phäi chï là mµt mái gia ðình nho nhö.

Ông còn nh¾ m¾i vài ba tu¥n trß¾c ông b¤t ng¶ g£p lÕi mµt bÕn thân cû · Ottawa khi ông ðªn thành ph¯ này thåm th¢ng con ðang theo h÷c tÕi ðây. Ông ðã h÷c chung v¾i ng߶i bÕn này t× thu· ti¬u h÷c · mµt thành ph¯ nhö ngoài B¡c vào nhæng nåm ð¥u th§p niên 50. BÕn ðßa ông v« nhà. BÕn ông thuµc loÕi cao, tr¡ng, ði ðÑng chæng chÕc theo ki¬u con nhà quy«n quí xßa. Và cô vþ có nhæng nét yêu ki«u cüa Lady Di. Hai vþ ch°ng làm ð¸a ¯c thành công. Nhà ð©p, xe ð©p, ng߶i ð©p, ông ðã nói ðùa bÕn ông nhß v§y. V§y mà có ai ng¶ th¢ng bÕn ông ðã phäi m± tim h· ngñc. H¡n banh áo tñ nhiên cho ông coi vªt m± chÕy dài t× phiá dß¾i xß½ng quai xanh xu¯ng ðªn bøng. H¡n c߶i c߶i chï vào cô vþ, nói nhß th¬ cô vþ là nguyên nhân chính cüa vªt thß½ng chí tØ n½i tim h¡n. Và ông ðã không th¬ nào quên ðßþc vë nhçn nÕi có ph¥n ch¸u ðßng cüa ngu¶i vþ bÕn trß¾c thái ðµ nhß có ph¥n trách móc cüa ch°ng mình. Ông biªt là ng߶i ðàn bà ¤y r¤t mñc thß½ng ch°ng, nhßng qua tiªng th· dài mà ðôi lúc ông b¡t g£p trong câu chuy®n v¾i hai vþ ch°ng, và cä ánh m¡t mà theo ông có sÑc lôi cu¯n, cám d² nhi«u ng߶i cüa ngu¶i phø næ ¤y, trong thoáng giây nhß sæng lÕi, ông th¤y nhß cä mµt l¾p nhæng h°ng nhan xßa ðã cµt v§n m®nh cüa mình vào v¾i v§n m®nh cüa nhæng thân thª chìm n±i, trên mµt ð¤t nß¾c ð¥y nhæng trò chính tr¸ phù phiªm.

S¥u Ðông